“Nee, helaas, wij kunnen muziekdocenten niet in loondienst nemen, want daar hebben we geen functieprofiel voor.” Die zin; uitgesproken door een HR-manager van een scholengroep voor primair onderwijs, galmt nog steeds na in mijn hoofd. Geen functieprofiel. Alsof de muziekdocent een fantasiefiguur is. Blijkbaar is het vak muziek in het basisonderwijs iets voor erbij, als er toevallig tijd en geld over is.
Tot voor kort kochten veel basisscholen structurele muzieklessen in bij zelfstandige vakleerkrachten. Daardoor kregen leerlingen het hele jaar muziekles van een muziekdocent. Maar extern personeel inhuren voor structureel werk mag niet meer. De Wet DBA* en de door de Belastingdienst aangekondigde verscherpte handhaving daarop maken dat scholen geen zzp’ers meer mogen inschakelen voor doorlopende onderwijstaken. Voor een losstaand project of workshop mag dat nog wel, maar structurele lessen moeten worden gegeven door iemand in loondienst.
Maar als de muziekles een los project of een incidentele workshop wordt, en het daarbij blijft, krijgen leerlingen geen echte basis. Je kunt een kind tenslotte ook niet leren rekenen in geen muziekles de vorm van een rekenshow, één keer per kwartaal.
De redenering achter het beleid begrijp ik wel: structureel werk hoort in loondienst plaats te vinden. Wil je dat leerlingen écht goed muziekonderwijs krijgen? Dan neem je een vakleerkracht muziek in dienst.
Maar dat is dus precies waar het spaak loopt. Scholen zeggen: “We willen wel, maar we kunnen niet.” Er is geen geld, geen ruimte in de formatie, en geen functieprofiel. De muziekdocent bestaat administratief gezien niet. En dus gebeurt er … niets. De zzp’ers moeten vertrekken en worden niet vervangen. De muziekles verdwijnt van het rooster. Of op zijn best komen er wat ‘leuke’, losse ‘projectjes’.
In Arnhem zijn de scholengroepen zo streng, dat er zelfstandige muziekdocenten zonder werk zijn die zich laten omscholen. Droevig toch? Niemand wil dit: de scholen niet, de muziekdocenten niet, en de kinderen al helemaal niet. Doodzonde. Het is, na het korten op de muzieklesuren op de pabo, weer een klap in het gezicht van iedereen die muziek ziet als een vak, een wezenlijk onderdeel van het onderwijs.
Schoolbesturen, neem je verantwoordelijkheid. Zorg dat muziekonderwijs structureel geborgd is. Neem vakleerkrachten in dienst. En als dat niet kan, investeer dan in scholing van je eigen leerkrachten, zodat zij de muzikale basis wél kunnen bieden. En stop met doen alsof muziekonderwijs optioneel is. Het is geen extraatje. Het is essentieel. Kinderen hebben er recht op. Zij verdienen beter dan bestuurlijke kortzichtigheid.
Zolang een functieprofiel belangrijker is dan goed onderwijs, klopt er iets niet in het systeem.