Muzieklesgeven laagdrempelig maken

Auteur: 
Esther Wouters
Foto's: 
Stills uit YouTube video ©post-hbo docent muziek
Verschenen in Pyramide: 

Na het afronden van de opleiding vakspecialist muziek in januari, zag Berthilde in De Pyramide een oproep voor bestuursleden. Via haar docent Marjanka van Maurik werd ze doorverwezen naar bestuurslid Ewoud Swart, met wie ze een positief online gesprek voerde. “Daarna mocht ik bij een bestuursvergadering meekijken, en toen werd me gevraagd of ik wilde nadenken over toetreden tot het bestuur. Maar ik had er al over nagedacht, anders zat ik daar niet.” Berthilde werd op de ALV van 13 mei benoemd als secretaris van Gehrels Muziekeducatie.

Waarom reageerde je op die advertentie?

“Omdat ik het heel mooi vind dat Gehrels Muziekeducatie als doelstelling heeft ‘goed muziekonderwijs voor ieder kind’. Dat is ook de reden waarom ik de opleiding tot vakspecialist ben gaan doen. Ik geef nu al bijna twee jaar muziekles aan alle kinderen bij mij op school, van groep 1 tot met groep 8. En ik merkte in de opleiding dat er nog zó veel te halen valt, zeker in het basisonderwijs, dat ik dacht, misschien kan ik daar een actieve rol in gaan spelen.”

Berthilde stond al achttien jaar met veel plezier voor de klas toen zij behoefte kreeg aan wat anders, zo kwam muziek op haar pad. Zij begon al met muziekles geven voordat zij de opleiding vakspecialist muziek startte. Wat bijzonder is, omdat haar eigen muzikale achtergrond bescheiden is. Als twaalfjarige speelde zij voor de grap blokfluit met een buurmeisje, maar ze genoot verder geen muziekles tot de muzieklessen op de pabo.

Hoe heb jij het voor elkaar gekregen om als leerkracht toch muziekles te geven?

“Toen ik een paar jaar voor de klas stond, moest je nog verplicht cursussen volgen voor je professionalisering. Ik stuitte op ‘gitaar in de klas’, een cursus in drie delen. Ik dacht, mooi, dan heb ik drie jaar, elk jaar een deel en dan kan ik misschien iets met de gitaar in de klas gaan doen. Daar is het mee begonnen.” Veel groepsleerkrachten vinden muziek leuk maar zijn handelingsverlegen.

Daar heb jij dus geen last van?

“Nou, dat had ik wel, hoor. Ik moet heel eerlijk zeggen, die gitaar heeft lang onaangeroerd in de klas gestaan. In mijn vorige baan gebruikte ik hem eigenlijk niet. Ik vond de stap heel groot. Zeven jaar geleden ben ik gaan werken op de school waar ik nu werk. Toen heb ik wel gelijk vanaf dag één gedacht, oké, ik gebruik dat ding, want ik kan dat wel een beetje, of goed genoeg in ieder geval.”
“Maar het fijne is dat ik ook snap waarom collega’s dus niet de tweede muziekles doen nadat ik de eerste heb gegeven. Ik geef om de week muziekles. De ene week de onderbouw, de andere week de bovenbouw. In de onderbouw wordt al veel gezongen, dus daar hoef ik niet zo heel veel te doen. Vanaf groep drie hangt het echt van de leerkracht af. Een van mijn doelstellingen voor komend jaar is te zorgen dat die drempel wat lager wordt.”

Hoe ga je dat doen?

“In mijn les wil ik bijvoorbeeld een lied aanleren op een goede manier, waar ik dan in mijn volgende les mee verder ga. Het is fijn als in die twee tussenliggende weken de collega’s dat lied in elk geval nog een paar keer zingen. En dat kan gewoon via het digibord. Ik wil het echt laagdrempelig houden.”
“Wat we nu al doen zijn gewone klapspelletjes. Want ik merkte dat het ritmegevoel bij veel kinderen best laag is. Ook heb ik ontdekt dat het heel goed werkt als je ritmisch gaat klappen als je het stil wilt hebben. De kinderen gaan dan meeklappen en dan wordt het dus al stil. Ik zie dat collega’s dat overnemen.”
“Je loopt natuurlijk wel het gevaar dat mensen denken, ‘oh, muziek, nou, dat doet zij wel, dat hoef ik niet te doen’. Ik heb nu duidelijk gezegd, ‘het is niet haalbaar dat we elke week muziek hebben, dus verwacht ik wel dat ik ergens op kan voortbouwen.’ Vanaf volgend jaar ga ik er wat strenger op letten dat zij in die andere week wel iets doen. Het hoeft geen drie kwartier te zijn, maar helemaal niets is het andere uiterste.”

Hoe reageren je collega’s daarop?

“Eén collega van wie ik dat niet verwachtte, zei van de week ‘ik voel echt zo’n enorme drempel. Maar als jij zegt dat ik het moet gaan doen, dan vind ik ook dat ik het voor jou moet gaan doen’. Nou ja, dat is in elk geval een begin. En collega’s merken ook dat als ze het wel doen, kinderen echt niet verwachten dat het helemaal fantastisch gaat, die vinden het vooral heel leuk.”
“Ook vanwege sociaal-emotionele redenen kun je muziek geven natuurlijk, zeker voor de kinderen die echt last hebben met rekenen en spelling, die dan bij muziek wel van alles kunnen. Voor hen is het wel fijn dat ze elke week muziek krijgen.”

Wat verwacht je zelf te leren bij het bestuur van Gehrels Muziekeducatie?

“Ik zie het als een manier om mijn eigen netwerk wat uit te breiden en te ontdekken wat er eigenlijk in het land allemaal mogelijk is voor de muziek. Wat gebeurt er allemaal? Daar heb ik nog niet veel zicht op. Ik heb pas twee vergaderingen meegemaakt en heb nu al veel gehoord dat ik super interessant vind.”

Wat zijn jouw plannen voor de vereniging Gehrels Muziekeducatie?

“Waar ik heen wil is, en dat is ook de doelstelling van de vereniging, goed muziekonderwijs voor ieder kind. Misschien kunnen we ergens een slag slaan in de professionaliseringsdagen. Dat is een idee wat in mijn hoofd ergens zit, om ook mensen zoals mijn collega’s, die handelingsverlegen zijn in de muzieklessen, op een of andere manier mee te krijgen. Vanuit laagdrempeligheid. Ik denk dat de website daar ook al heel goed in kan helpen.”

Wat wil jij voor de vereniging betekenen?

“Nou, we gaan nu natuurlijk het 80-jarig jubileum vieren. Ik wil ook graag dat we het 100-jarig jubileum gaan meemaken. Daar is wel het een en ander voor nodig, begreep ik ook na de vergaderingen.”

Esther Wouters is journalist en hoofdredacteur van De Pyramide.

Inschrijven voor de nieuwsbrief

Schrijf je in voor onze nieuwbsrief en ontvang onregelmatig nieuws over muziekeducatie, liedjes, lessen, professionaliseringsdagen, Gehrels Muziekeducatie en De Pyramide.